Versterking met Memory-steel: veilige toekomst voor kunstmesthal in Gent

In een industriële hal in Gent, waar jarenlang kunstmest werd opgeslagen en geproduceerd, bleek de constructieve veiligheid van het dak niet langer gegarandeerd. Uit inspectie bleek dat meerdere betonnen dakliggers ernstig waren aangetast. Sommige voorspanstrengen – essentieel voor de draagkracht – lagen zelfs bloot en functioneerden niet meer. Een directe ingreep was nodig om de veiligheid te waarborgen en de bedrijfscontinuïteit te garanderen. De afdeling Constructie van Solid Services speelde hierbij een centrale rol.

Van schadebeeld tot versterkingsontwerp
De hal waarin het probleem zich voordeed, heeft een indrukwekkende dakconstructie. De prefab betonnen hoofdliggers overspannen 20 meter en hebben een I-vormige doorsnede: van 970 mm hoog bij de oplegging tot 1450 mm in het midden van de overspanning. Uit ons onderzoek bleek dat de schade was veroorzaakt door chemische dampen uit de vroegere kunstmestproductie. Deze dampen waren in het beton getrokken en hadden geleid tot aantasting van de voorspanning.

De gevolgen waren ernstig: naast de zichtbare schade – afbrokkelend beton en blootliggende strengen – was vooral het verlies aan draagkracht zorgwekkend. Vallende betondelen vormden bovendien een direct veiligheidsrisico. Vervanging van de liggers zou echter een kostbare en langdurige operatie betekenen, met grote impact op de bedrijfsvoering. Daarom werd gekozen voor een innovatieve versterkingsmethode: memory-steel.

Re-plate: slimme versterking zonder stilstand
Het versterkingsproduct re-plate – ontwikkeld op basis van memory-steel – bood uitkomst. Deze technologie maakt gebruik van vormgeheugenlegeringen: metalen die, eenmaal verwarmd, proberen terug te keren naar hun oorspronkelijke vorm. Door deze eigenschap ontstaat een permanente trekspanning in het materiaal, wat functioneert als een externe voorspanning op het betonnen element.

In dit project werd onder het midden van de ligger een re-plate strip aangebracht over een groot deel van de lengte van de onderzijde. De strip werd mechanisch bevestigd en vervolgens verhit, waarmee de voorspanning werd geactiveerd. Dit alles zonder in te grijpen in het beton of het gebruik van zware ankerconstructies. De methode is niet alleen effectief en duurzaam, maar laat zich ook uitstekend toepassen binnen bestaande bouwstructuren. Na het op spanning brengen van de re-plate strip werden, in verband met de ligging van de voorspanstrengen en de randafstand, nog 2 koolstof lamellen aan de buitenzijde aangebracht. Het geheel is brandwerend afgetimmerd.

Rol van Solid Services
Onze afdeling Constructie heeft het herstelontwerp uitgewerkt, de versterkingsberekeningen opgesteld en de uitvoering technisch begeleid. Samen met de klant selecteerden we een geschikte aannemer via een transparante uitvraagprocedure. Ook de kwaliteitscontrole van de uitgevoerde werkzaamheden lag in onze handen.

Een bijzonder aandachtspunt in dit project was de bereikbaarheid van de liggers. De ruimte onder de dakconstructie moest tijdens de werkzaamheden beschikbaar blijven voor grote shovels. In samenwerking met een steigerspecialist ontwierpen we een loopplatform op een hoogte van 10 m, zodat de werkzaamheden veilig en efficiënt konden plaatsvinden, zonder hinder voor de productie.